ONZE fabriek: circulair hoogwaardig design dat sociaal tot stand komt

Gepubliceerd op 6 december 2022

Een krukje van lokaal hout, een sleetje gemaakt van dé Rotterdamse kerstboom of een lampje van gerecycled aluminium van een bewegwijzeringspaal. ONZE fabriek maakt circulair design. Het initiatief van ontwerper Remko Verhaagen vormt een denkbeeldige driehoek van design, hergebruik en leer- en werkervaring. “Bij ONZE fabriek is het nooit perfect, maar altijd bijzonder.”

Create Beauty Do Good. Zo luidt het motto van Verhaagens ontwerpstudio Blooey (waar ONZE fabriek een ‘spin-off’ van is). “Ik heb me altijd afgevraagd: hoe kan ik met de waarde die ik als ontwerper creëer iets goeds doen voor de wereld?”, vertelt Verhaagen. Vanuit dat idee ontstond ook ONZE fabriek. “We zetten restmateriaal om in design, zodat afval wordt verwerkt tot een hoogwaardig duurzaam product. Tegelijkertijd wordt het maakproces gebruikt om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt nieuwe leer- & werkervaringen te bieden.”

Circulair Ambachtscentrum

ONZE fabriek is een team van zes mensen met allemaal een eigen expertise: van design tot sociaal werk en van commercie tot strategie. Wat het bijzonder maakt is de samenwerking van ontwerpers, sociale werkplaatsen, (rest)materiaalverwerkers, Gemeente Rotterdam en Provincie Zuid-Holland. Wat zij samen creëren? Verhaagen wijst op voorbeelden, terwijl hij door zijn studio loopt. “Dit krukje is gemaakt van hout, afkomstig van bomen aan de Heemraadsingel in Rotterdam en gemaakt op de sociale werkplaats van het Leger des Heils.”

“Door aan te sluiten bij het Circulair Ambachtscentrum, kwamen we met ONZE fabriek in een netwerk van gelijkgezinden terecht. Dat werkt inspirerend en je leert veel van elkaar. Het gaf ons een boost om een visie om te zetten in concrete plannen en met meerdere partijen de handen ineen te slaan. Ik hoop op een lange termijnsamenwerking met het Circulair Ambachtscentrum, Rijkswaterstaat en partners. We zijn heel trots op hoe ONZE fabriek zich ontwikkelt, maar dromen bouwen doe je niet alleen. En met een gezamenlijk project kunnen we nog meer impact maken."

Design van kerstbomenhout

En er is meer. Een houten sleetje, een prototype gemaakt van de stam van de kerstboom die vorig jaar bij het Rotterdamse stadhuis stond. “Ik wilde het eigenlijk aan de burgemeester geven, maar toen ‘ie af was, was de winterperiode al achter de rug. De nadruk in het maakproces ligt nu echt op de circulariteit en de leerervaring, niet op snelheid.”

Voor de 'Kerstbomen Challenge' kunnen Rotterdammers hun kerstboom inleveren. Van het hout dat anders gewoon verbrand of versnipperd zou worden, maakt ONZE fabriek dan een kerstkaartenhouder. “Door er iets moois en tastbaars van te maken, hopen we stadsgenoten bewuster te maken van de rest-materiaalstromen om ons heen.”

Steeds meer afzetmogelijkheden

ONZE fabriek is nu twee jaar bezig en de bedoeling is dat er steeds meer afzetmogelijkheden komen en er dus ook grotere productie gedraaid kan worden. Er zijn veel mooie initiatieven op duurzaamheid enerzijds en sociale inclusiviteit anderzijds. Maar die weten niet allemaal door te dringen naar de buitenwereld. “Wij vragen via ons design aandacht voor de circulariteit van voorwerpen en het maakproces”, zegt Verhaagen. “Door dit te koppelen aan leer- en werkervaringstrajecten, sla je twee vliegen in één klap en is het letterlijk hoe meer hoe beter.” Een mooi voorbeeld hiervan is ONZE tas gemaakt van oude autogordels en banners van de Dutch Design Week.

Nieuwsgierig geworden naar de designproducten gemaakt van restmateriaal? Kijk dan op de website van ONZE fabriek.

samenwerking
ONZE fabriek werkt veel samen met:
  • Ontwerpbedrijven: Blooey, VanBerlo
  • Sociale werkplaatsen: Stunt, het Leger des Heils, Philadelphia Zorg, BouwAkademie, Wij 3.0, Rotterdam Inclusief
  • Materiaalverwerkers: Buurman, Kringloop Schroeder
  • Overheid: Gemeente Rotterdam, Provincie Zuid-Holland