Handelingsperspectief sociaal domein circulaire ambachtscentra

Gepubliceerd op 17 december 2021

Circulaire ambachtscentra kunnen een goede rol vervullen in sociale activatie door mensen met een bijzondere positie op de arbeidsmarkt aan het werk te helpen. Dit kan bijvoorbeeld door langdurig werklozen werkervaring op te laten doen, door mensen te laten re-integreren of door een eerste kans te bieden aan mensen met een beperking. Ook zijn er stagemogelijkheden voor alle schoolsoorten. Op deze manier kunnen circulaire ambachtscentra niet alleen impact hebben op duurzaam materiaalgebruik en recycling, ze kunnen ook een sociale impact hebben.

In de praktijk zien we dat het realiseren van sociale impact uitdagingen met zich meebrengt. Daarom heeft Rijkswaterstaat aan Panteia gevraagd om een onderzoek uit te voeren en tips te geven hoe circulaire ambachtscentra geholpen kunnen worden bij het vergroten van hun sociale impact. Hieruit zijn enkele concrete aanbevelingen voor handelingsperspectief opgesteld waarmee circulaire ambachtscentra geholpen kunnen worden om hun sociale impact te vergroten. Daarbij gaat het om de volgende vier onderdelen:

  • (onderdelen van) een businesscase: om de sociale impact te optimaliseren is het van belang om dit aspect vanaf het begin in de businesscase mee te nemen en liefst ook te kwantificeren. Bovendien brengt de sociale component ook specifieke uitdagingen met zich mee voor de organisatievorm en het samenbrengen van de doelen van de verschillende samenwerkingspartners. Daarnaast zijn er ook juist kansen, in de vorm van mogelijke financieringsbronnen die samenhangen met het werken met bepaalde doelgroepen. Door modules voor een standaard businesscases beschikbaar te stellen aan circulaire ambachtscentra in oprichting (of in doorontwikkeling), krijgen zij concrete ideeën hoe zij hun initiatief vorm kunnen geven.
  • Functieomschrijvingen: bij veel circulaire ambachtscentra is er één sleutelpersoon die als kwartiermaker de trekker van het hele initiatief is. Dit is niet altijd iemand met een volledig zicht op het sociale domein. Daarom is het wenselijk dat er een goede functieomschrijving komt voor deze kwartiermaker, waarin er ook aandacht is voor de sociale kant van het initiatief. Daarmee kan worden geborgd dat de kwartiermaker hier oog voor houdt en sociale activatie actief vormgeeft. Daarnaast zijn ook beschrijvingen van andere functies op een circulair ambachtscentrum van toegevoegde waarde. Deze maken namelijk inzichtelijk hoe initiatieven deze functies op een wijze kunnen invullen die voor de grootste sociale impact zorgt.
  • Overzicht van doelgroepen: met de huidige krapte op de arbeidsmarkt wordt het steeds lastiger om personeel te werven, ook vanuit doelgroepen met afstand tot de arbeidsmarkt. Daarom is het zinvol om een overzicht te creëren van welke doelgroepen nog te weinig kansen krijgen. Een goed voorbeeld hiervan zijn statushouders. De beschrijvingen kunnen de vorm krijgen van persona’s: korte levendige verhalen over fictieve personen uit een doelgroep, waarin is beschreven wat deze personen willen, wat ze kunnen en wat ze aan begeleiding vragen. Ook het begeleiden van stagiairs vanuit verschillende onderwijsvormen (vmbo, mbo, hbo, wo) vraagt telkens iets anders van circulaire ambachtscentra. Dus ook beschrijvingen van de mogelijkheden van het inzetten van stagiairs en hoe samen te werken met hun onderwijsaanbieder, geven initiatiefnemers praktische handvatten.
  • Kennisdeling: tot slot is het van belang om zo veel mogelijk kennisuitwisseling tussen circulaire ambachtscentra te faciliteren. Het is immers zonde als op verschillende plaatsen ‘het wiel wordt uitgevonden’ op het gebied van sociale impact.

Handelingsperspectief sociaal domein circulaire ambachtscentra